امروزه نقش مهم حقوق مالکیت صنعتی در تجارت بین‌الملل، تجارت الکترونیک، سرمایه‌گذاری و روابط اقتصادی رو به رشد بر کسي پوشيده نیست. به طور‌کلی نظام حقوق مالکیت صنعتی به عنوان یکی از مسائل بنیادین سیاست نوین اقتصادی در سطح ملی و بستر و ابزاری مهم برای توسعه پایدار برای چکیده کامل
امروزه نقش مهم حقوق مالکیت صنعتی در تجارت بین‌الملل، تجارت الکترونیک، سرمایه‌گذاری و روابط اقتصادی رو به رشد بر کسي پوشيده نیست. به طور‌کلی نظام حقوق مالکیت صنعتی به عنوان یکی از مسائل بنیادین سیاست نوین اقتصادی در سطح ملی و بستر و ابزاری مهم برای توسعه پایدار برای کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه‌یافته معرفی شده است. به اضافه این‌که حمایت قوی و مؤثر از حقوق مالکیت صنعتی عامل بسیار مهم و تعیینکننده در تسهیل موجبات انتقال فناوري و نیز در جلب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بخشهای معین اقتصادی است که برای توسعه پایدار امری حیاتی تلقی می‌شود. در کشورهایی که روند آزادسازی سیاستهای اقتصادی و صنعتی را تجربه میکنند، وجود نظام مالکیت فکری قوی و نیرومند یکی از مهمترین عوامل ضروری برای تضمین روند آزادسازی است که یکی از نتایج مهم آن میتواند تجدید ساختار بخشهای صنعتی و تجاری و در نهایت تشویق و ترغیب سرمایه‌گذاری کوچک و متوسط برای استفاده از نظام مالکیت فکری به عنوان ابزاری برای توسعه اقتصادی و فناوري ملی باشد. با اين وجود در ایران اسلامی بر خلاف پتانسیل‌های فراوان کمی و کیفی، رشد چندان محسوسی در حیطه آشنایی، تولید و نگهداري از مصادیق مورد حمایت در حیطه مالکیت صنعتی اتفاق نیفتاده است؛ بر همین مبنا در این رهگذر به تبیین اجمالی نظام حق اختراع، طرح‌های صنعتی، علائم تجاری، مدارهای یکپارچه، اسرار تجاری و نشانه‌های مبداء جغرافیایی در نظام حقوق مالکیت صنعتی ایران و در صورت لزوم مطالعه تطبیقی آن با کنوانسیون پاریس و موافقتنامه تریپس پرداخته شده است.
پرونده مقاله
در شرایط حاضر و با توجه به روند سریع تغییرات فناوری، مراکز تحقیق و توسعه تلاش مستمر خود را برای جستجو و کشف روش ها و ابزارهایی جدید به منظور هدایت فعالیت های تحقیقاتی پژوهشگران جهت تولید راهکارهای ابداعانه برای مسائل فراروی افزایش داده اند. TRIZ یکی از تکنیک های حل ا چکیده کامل
در شرایط حاضر و با توجه به روند سریع تغییرات فناوری، مراکز تحقیق و توسعه تلاش مستمر خود را برای جستجو و کشف روش ها و ابزارهایی جدید به منظور هدایت فعالیت های تحقیقاتی پژوهشگران جهت تولید راهکارهای ابداعانه برای مسائل فراروی افزایش داده اند. TRIZ یکی از تکنیک های حل ابداعانه مسأله است که توسط گنریش آلتشولر روسی با هدف بهبود و سرعت بخشی به فرایند حل نوآورانه مسائل و کمک به مخترعان پایه گذاری شده است. این تکنیک دارای ابزارهای بسیار توانمندی به منظور تعریف و شناسایی صحیح مسئله و حل آن به شیو ه های ابداعی و خلاقانه می باشد. حل ابداعانه مسأله از طریق TRIZ، به صورت یک فرایند چهار مرحله اي گام به گام شامل «تعریف مسأله»، «انتخاب ابزار»، «تولید راه حل» و «ارزیابی راه حل ها» می باشد که در هر یک از این مراحل از ابزارهای مخصوصی استفاده مي شود. در این مقاله ضمن معرفی اجمالی TRIZ و ابزارهای آن، به بیان خلاصه اي از نحوه کارکرد و قابلیت های آنها در توسعه توانمندی خلاقیت و نوآوری و حل مسأله در افراد و سازمان ها پرداخته شده است. عامل اصلی تمایز TRIZ با سایر تکنیک ها و روش های سنتی خلاقیت، جامعیت و رویکرد متفاوت آن در نحوه مواجهه با مسأله و عدم پذیرش سعی و خطا در حل ابداعانه مسائل و مسیر خلاقیت و نوآوری و ارائه فرایندی نظام مند بدین منظور مي باشد. درک صحیح TRIZ مزایای قابل توجهی را برای افراد و سازمان ها به خصوص در فرایندهای تحقیق و توسعه و حل مسائل مربوطه در پی خواهد داشت که به تعدادی از آنها در این مقاله اشاره شده است.
پرونده مقاله
نظام ثبت اختراع در سطح ملی داراي کارکردها و اهداف گوناگونی است که تشويق افشاي اطلاعات اختراعات ثبت شده برای عموم مردم جامعه از جمله آنهاست. در تمامی کشورهای پيشرو در زمينه علم و فناوری، اطلاعات اختراعات با فاصله زمانی مشخصی از زمان درخواست ثبت، فارغ از اين‌که با ثبت آن چکیده کامل
نظام ثبت اختراع در سطح ملی داراي کارکردها و اهداف گوناگونی است که تشويق افشاي اطلاعات اختراعات ثبت شده برای عموم مردم جامعه از جمله آنهاست. در تمامی کشورهای پيشرو در زمينه علم و فناوری، اطلاعات اختراعات با فاصله زمانی مشخصی از زمان درخواست ثبت، فارغ از اين‌که با ثبت آن موافقت شود يا خير، در اختيار عموم مردم قرار می‌گيرد. بنابراين بايد پرسيد که چرا دسترسی عمومی به اطلاعات نهفته در دل اختراعات ثبت شده در سطح ملی امری مطلوب است؟ جامعه چگونه از اين اطلاعات بهره‌مند می‌شود؟
در اين مقاله چرايي لزوم افشای اختراعات ثبت شده به عنوان يکی از کارکردهای اصلی نظام ثبت اختراع مورد کاوش قرار می‌گيرد. در ادامه چگونگی افشای اختراعات در ايران بر اساس قانون و همچنين در عمل بررسی و تحليل می‌شود. اين مقاله با ارائه نتايج يک پژوهش انجام شده در اين زمينه نشان می‌دهد که اگر چه در طراحی نظام ثبت اختراعات ايران و تدوين قانون مربوطه، تشويق افشای اطلاعات اختراع مورد توجه بوده است اما اين کارکرد مهم در ايران در مقايسه با آنچه که بر پايه استانداردها و معاهدات پذيرفته‌شده بين‌المللی انجام می‌شود تفاوت‌هاي چشمگيري دارد. اين پژوهش بيان می‌دارد که در صورت بهبود ندادن کارکرد افشای اختراعات در ايران، پايه‌های نظام ثبت اختراع ملی همچنان متزلزل مي ماند و اين نظام جايگاه شايسته خود را در راه پيشرفت علم و فناوری کشور پيدا نمی‌کند.
پرونده مقاله
اختراع يکي از مهمترين دستاوردهاي مربوط به فعاليت‌هاي فکري مي‌باشد. دستاوردهاي مربوط به فعاليت‌هاي فکري توسط حقوق مالکيت فکري (Intellectual Property Rights) محافظت مي شوند. اختراعات و اسناد مربوط به اختراعات حاوي اطلاعات بسيار ارزشمندي در اغلب زمينه‌هاي علمي و فناوري مي چکیده کامل
اختراع يکي از مهمترين دستاوردهاي مربوط به فعاليت‌هاي فکري مي‌باشد. دستاوردهاي مربوط به فعاليت‌هاي فکري توسط حقوق مالکيت فکري (Intellectual Property Rights) محافظت مي شوند. اختراعات و اسناد مربوط به اختراعات حاوي اطلاعات بسيار ارزشمندي در اغلب زمينه‌هاي علمي و فناوري مي‌باشند که متاسفانه در کشور ما کمتر به عنوان يک منبع ارزشمند دانش مورد توجه قرار گرفته است. از جمله مسائل مربوط به استفاده از اين دانش گسترده، جستجوي حرفه اي اسناد اختراع مي‌باشد. در اين مقاله با توجه به اهميت جستجوي پيشرفته اسناد اختراع و نيز با توجه به تجارب دفتر انتقال فناوري شهرک علمي و تحقيقاتي اصفهان، اين موضوع مورد بررسي قرار گرفته است. جستجوي اسناد اختراع يک فن تخصصي و نيازمند کسب دانش، تجربه و مهارت مي‌باشد.
پرونده مقاله
حق اختراع- يا به عبارت ديگر، حق استفاده و بهره‌برداري مخترع از حاصل فکر و ابتکار خويش– يک حق مالي است؛ يعني مي‌تواند مورد داد و ستد واقع شود. اما از آنجا که اين حق، يک حق غيرمادي و نامحسوس است و نمي‌توان با در دست داشتن آن ادعاي مالکيت بر آن نمود، و از سوي ديگر بايد تنه چکیده کامل
حق اختراع- يا به عبارت ديگر، حق استفاده و بهره‌برداري مخترع از حاصل فکر و ابتکار خويش– يک حق مالي است؛ يعني مي‌تواند مورد داد و ستد واقع شود. اما از آنجا که اين حق، يک حق غيرمادي و نامحسوس است و نمي‌توان با در دست داشتن آن ادعاي مالکيت بر آن نمود، و از سوي ديگر بايد تنها اولين کسي که با زحمت و تلاش به ساخت آن نائل شده را مستحق بهره‌برداري از آن دانست و مقلدان را از استفاده رايگان و بدون زحمت از حاصل تلاش مخترع منع نمود، تنها با ثبت اختراع به نام مخترع است که مي‌توان اثبات کرد، دارنده ورقه اختراع اولين کسي است که موفق به آن اختراع شده و مالک آن محسوب مي‌شود. لذا ثبت اختراع– و ساير اموال غيرمادي– نقش مهمي دراثبات مالکيت مخترع دارد. هدف از اين مقاله آشنا نمودن مخترعان از مراحل ثبت اختراع و لزوم ثبت اختراعشان براي حمايت از آنها، بررسي و مطالعه نظام‌هاي ثبت اختراع و مراحل ثبت اختراع در چند کشور مختلف وکشورمان، ايران مي‌باشد.
پرونده مقاله
با پیشرفت روزافزون دانش اقتصاد و رشد پرشتاب فناوری، دارایی‌های فکری بیش‌ازپیش در کانون توجه مدیران سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و پژوهشگران شرکت قرار گرفته‌اند. شاید بتوان حقوق ثبت اختراع را مهمترین دارایی فکری برشمرد و یکی از دلایل این امر تحقیقات فراوانی است که در حوزه ابعاد چکیده کامل
با پیشرفت روزافزون دانش اقتصاد و رشد پرشتاب فناوری، دارایی‌های فکری بیش‌ازپیش در کانون توجه مدیران سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و پژوهشگران شرکت قرار گرفته‌اند. شاید بتوان حقوق ثبت اختراع را مهمترین دارایی فکری برشمرد و یکی از دلایل این امر تحقیقات فراوانی است که در حوزه ابعاد گوناگون این حقوق صورت گرفته است. حق ثبت اختراع امکان استفاده از فناوری را به‌صورت انحصاری در مدت محدود (اغلب به مدت بیست سال) برای دارنده آن فراهم می‌آورد. از آنجا که بسیاری از شرکت‌های صنعتی و خدماتی برای حفظ مزیت‌های رقابتی خود و نیز رشد پایدار کسب‌وکار نیازمند به کسب فناوری‌های نوین از طریق خرید حقوق ثبت اختراع هستند، مسأله ارزیابی حقوق ثبت اختراع به چالش جدی در عرصه فناوری مبدل شده است. در این پژوهش مدلی برای ارزیابی و رده‌بندی حق ثبت اختراع بر مبنای روشهای برنامه‌ریزی چندمعیاره ارائه شده است و سپس مدل مذکور جهت تصمیم‌گیری درباره انتخاب فناوری‌های مرتبط با تلفن‌همراه اجرایی شده است. در پژوهش حاضر، انتخاب یک فناوری از میان چهار فناوری: (1) نمایشگر دوگانه، (2) ردیابی گوشی گم‌شده، (3) امنیت ارتباطات بی‌سیم و (4) بانکداری از راه دور صورت گرفته است. اجرای مدل با لحاظ چهار معیار اصلی: (1) جوهره فناوری، (2) هزینه فناوری، (3) بازار محصول و (4) بازار فناوری منجر به انتخاب فناوری امنیت بی‌سیم از میان این 4 فناوری شده است. همچنین صحت نتیجه به‌دست آمده حاصل از اجرای مدل پژوهش به کمک روش الکتر (تسلط تقریبی) تأیید شده است.
پرونده مقاله
احراز وجود شرایط سه‌گانه جدید، ابتکاری و کاربردی‌بودن به‌عنوان شرایط اساسی برای ثبت یک اختراع ضروری است. تا قبل از دو دهه اخیر، همواره این دیدگاه حاکم بود که روشهای تجاری به‌عنوان یک موضوع انتزاعی محض محسوب و از شمول اختراع خارج است. در قوانین بسیاری از کشورها، از جمله چکیده کامل
احراز وجود شرایط سه‌گانه جدید، ابتکاری و کاربردی‌بودن به‌عنوان شرایط اساسی برای ثبت یک اختراع ضروری است. تا قبل از دو دهه اخیر، همواره این دیدگاه حاکم بود که روشهای تجاری به‌عنوان یک موضوع انتزاعی محض محسوب و از شمول اختراع خارج است. در قوانین بسیاری از کشورها، از جمله ایران، روشهای تجاری به‌عنوان یکی از موارد استثنا از شمول اختراعات ذکر شده است. موافقتنامه جنبه‌های تجاری مالکیت فکری (تریپس) کشورهای عضو را ملزم می‌نماید تا حمایت لازم در قالب ثبت اختراع را نسبت به هر نوع اختراعات صورت‌گرفته در همه زمینه‌های فناوری اعمال نمایند که بیانگر «اصل عدم تبعیض شناسائی حق ثبت اختراع برای اختراعات حوزه فناوری» است. در این مقاله با روش تحلیلی و توصیفی، براساس داده‌های حاصل از مطالعه کتابخانه‌ای، ضمن بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های موجود در نظام حقوقی ایران، وضعیت در برخی نظام‌های حقوقی دیگر نظیر آمریکا و رویه اداره ثبت اختراعات اروپا مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته‌ای این تحقیق، مشاهده می‌شود که همگام با تحولات فناوری و ابداع روشهای جدید تجاری مبتنی بر فناوری‌های رایانه‌ای و ابزارهای ارتباطی الکترونیکی و اپلیکیشن‌ها و مدل‌های تجارت الکترونیک، تحولات حقوقی و قضائی در کشورهائی نظیر آمریکا و نیز اتحادیه اروپا، دایره شمول استثناء فوق را محدود نموده و امکان ثبت روشهای تجاری که منتهی به ایجاد یک اثر فنی جدید و کاربردی می‌شود، فراهم گردیده است. این تغییر نگرش قضائی و رویه ادارات ثبت اختراعات، موجب افزایش چشمگیر اظهارنامه‌های ثبت اختراع روشهای تجاری و ثبت موارد متعدد جدید از اینگونه اختراعات در اداره ثبت اختراعات آمریکا و اداره ثبت اختراعات اتحادیه اروپا شده است و در نظام حقوقی ایران نیز می‌توان علیرغم حکم قانون مبنی بر مستنثی‌بودن روشهای کسب و کار، در صورت احراز شرایط سه‌گانه ثبت اختراع، روشهای مزبور را به‌عنوان اختراع ثبت نمود.
پرونده مقاله
در ارزیابی درخواست ثبت اختراع، جستجو در فهرست اطلاعات قبلی نقشی بسیار مهم و حائز اهمیت دارد. عموما این جستجو توسط افراد خبره انجام می شود و فرآیندی بسیار زمان بر است. جستجو از طریق روشهای مختلف بازیابی هوشمند اطلاعات می تواند نقش موثری در فرآیند بازیابی اطلاعات همسان ای چکیده کامل
در ارزیابی درخواست ثبت اختراع، جستجو در فهرست اطلاعات قبلی نقشی بسیار مهم و حائز اهمیت دارد. عموما این جستجو توسط افراد خبره انجام می شود و فرآیندی بسیار زمان بر است. جستجو از طریق روشهای مختلف بازیابی هوشمند اطلاعات می تواند نقش موثری در فرآیند بازیابی اطلاعات همسان ایفا نماید. یکی از مهمترین مسائل مرتبط با بازیابی اسناد پتنت، ایجاد یک عبارت پرس و جوی کارآمد به منظور جستجو می باشد. از جمله شیوه های ساخت عبارت پرس و جو می توان به تولید خودکار پرس و جو از تقاضانامه ثبت پتنت اشاره نمود. همچنین در روشهای دیگر، از تمامی متن سند پتنت به عنوان پرس و جو جهت اجرای جستجو استفاده می شود. نکته حائز اهمیت آن است که غالبا به دلیل نحوه خاص نگارش اسناد پتنت و ایجاد ابهامات معنایی، گسترش عبارت پرس و جو از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در این مقاله مجموعه تحقیقات انجام شده در خصوص بازیابی اسناد پتنت با کمک الگوریتمهای بازیابی هوشمند اطلاعات در هر دو زمینه بازیابی تک زبانی و بین زبانی مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین معیارهای ارزیابی کیفیت بازیابی و شیوه مرتب سازی اسناد بررسی می گردد.
پرونده مقاله
